Alex van Warmerdam | L’histoire kaputt
"Ik gebruik af en toe coke en ik rook een jointje. Jij eet muesli, daar zeg ik toch ook niets van?"
- uit Schneider vs. Bax
Van 10 Juni tot en met 2 September is er in het Eye Filmmuseum de tentoonstelling L'histoire kaputt van Alex van Warmerdam te zien. Een kleine spoiler; ik ben fan. Van Warmerdam is een duizendpoot, en nog een heel goede ook. Hij is film-en theatermaker, dichter, ontwerper, schrijver en schilder. Zijn tentoonstelling bestaat uit fragmenten van zijn films, nieuwe installaties en (al dan niet bewegende) schilderijen.
Eenmaal binnen ben ik de tijd volledig vergeten. Urenlang word ik mee gezogen in absurdistische, rauwe en tegelijkertijd angstaanjagende realistische beelden. Van Warmerdam creëert zijn eigen werelden met de vaste elementen als sardonische humor en ontregelende en ongerijmde scenario's. Zijn gestileerde werken leunen tegen het surrealisme aan maar zijn tegelijkertijd erg herkenbaar. Onheilspellende werken zorgen ervoor dat ik mezelf voel verdwijnen in ieder verhaal dat hij verteld en dat ik me haast irriteer aan de andere mensen die ook mee mogen kijken naar deze grimmigheid.
Onder de kunstwerken bevindt zich een grote opslagtank waar een 'samengesteld meisje' tussen de struiken ligt. Haar ledematen zijn stokjes en op de plek van haar hoofd bevind zich een opengeslagen boek. Het boek bladert automatisch en op alle pagina's is haar gezicht te zien. Ze heeft iets triest over haar heen hangen, maar soms ook weer niet. In een aquarium zijn twee verloren mannen schoenen en horloge in een troebele sloot te zien. Er is een doek van een flink aantal meter te zien waar twee zakenmannen op een vlot in de oceaan dobberen. Naast het 'analoge' schilderij zijn er ook stop-motion films van veranderende schilderijen te zien. Het grootste werk is een houten spiegelkamer dat centraal in de ruimte staat. Bezoekers mogen een voor een naar binnen wat al voor de nodige spanning zorgt. Eenmaal binnen volgt er deur na deur tot je op een begeven moment in een woonkamer terecht komt. De bezoekers leer je kennen door spiegels die onder het met portretten beschilderde meubilair zijn geplaatst. De (ongeschreven) regels die bij een tentoonstelling gelden ben ik opeens vergeten. Ik wil in het bed gaan liggen, alles even aanraken en uren in dit huis doorbrengen; ik doe het toch maar niet.
Uren nadat ik weer thuis ben kan ik alles wat ik gezien heb niet loslaten. Gelijk ben ik begonnen met het kijken van de films, er zijn er ten slotte nog negen te zien voor de tiende uitkomt. Ik ga de mensheid niet liever vinden naarmate ik meer van de films van Van Warmerdam zie; toch voel ik me wel een rijker mens. De eigenzinnigheid die hij neer zet terwijl hij alsmaar verrassend blijft fascineert me mateloos. Hier zegt hij zelf het volgende over: ‘Ik probeer mijn eigen dogma’s te ondervangen. Ik wil niet Alex van Warmerdam made in Taiwan worden. Maar het is lastig.'
Voor iedereen die nog niet is wezen kijken; doe dit alsjeblieft. Maak een dag vrij, dompel je onder in het hoofd van deze geniale man en bekijk zijn films (waarvan er vele gratis op youtube staan). Mocht Alex dit per abuis lezen; willen Annet en jij me dan alsjeblieft adopteren?
